Logopeda Magdalena Mirek
Adres:
ul. Broniewskiego 4/23, 43-300 Bielsko-Biała
Strona internetowa: www.logopeda-leon.pl/
E-mail: magda@logopeda-leon.pl
telefoniczny:
tel.: --brak--
tel. kom.: 880042972
fax: --brak--
SZEŚCIOLATEK W BIELSKU-BIAŁEJ
Na konferencji w Bielsku-Białej podsumowującej kampanię „6-latek w szkole” matka jednej z pociech zadała mi pytanie:
jak przygotować własne dziecko do wcześniejszego rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej?
jak efektywnie pracować z dzieckiem by skrócone dzieciństwo nie stanęło w opozycji do wymogów współczesnego świata gdzie szybkie osiąganie kolejnych szczebli wykształcenia i pozycji zawodowych staje się miarą sukcesu?
Magdalena Mirek - logopeda
Podczas kilkuletniej pracy z małymi pacjentami zauważyłam jak istotną rolę odgrywa wczesna diagnoza i poprawnie prowadzona terapia logopedyczna. Dzieci przystępujące do edukacji szkolnej i borykające się z problemami logopedycznymi potrzebują jeszcze bardziej wzmożonej pracy rodziców oraz logopedów.
Moim zadaniem jest zniwelowanie specyficznych trudności szkolnych, stymulowanie rozwoju dziecka, usprawnianie rozwoju funkcji psycho-motorycznych, wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach, eliminowanie niepowodzeń szkolnych poprzez różne techniki.
Dzięki diagnozie i terapii logopedycznej służę pomocą w kształtowaniu prawidłowej mowy, usuwaniu wad wymowy oraz nauczaniu mowy w przypadku jej braku lub utraty.
LOGOPEDIA - NAUKA PRZEZ ZABAWĘ
W Bielsku-Białej jest już możliwość kształcenia mowy wraz z najnowszym programem Logopedia! Bardzo istotnym elementem jest fakt, że program powstał we współudziale z kadrą naukową która ustanowiła niezbędną podstawę do tego by po połączeniu bazy wiedzy z atrakcyjnymi motywami stworzyć produkt profesjonalny, a do tego atrakcyjny dla dziecka.
Program Logopedia umożliwia rejestrację pacjentów, zapisywanie wyników diagnozy logopedycznej oraz śledzenie postępów w terapii. Logopeda ma możliwość zapisywania w aplikacji dźwięków nagranych zarówno podczas diagnozy logopedycznej, jak i późniejszych zajęć terapeutycznych. W aplikacji mogą być również przechowywane wszystkie nagrane przez dziecko podczas zajęć terapeutycznych dźwięki . W każdym momencie terapii, logopeda będzie mógł wrócić do poprzednio nagranego materiału.
Część aplikacji przeznaczona do diagnozy logopedycznej zawiera ankietę, w której logopeda zapisuje wyniki badania budowy i sprawności narządów mowy. Wyniki tej ankiety można wydrukować. Logopeda może również zbadać mowę opowiadaniową korzystając z załączonych w Aplikacji logopedy obrazków sytuacyjnych, jak również zdiagnozować stopień opanowania czytania i pisania. Po zakończeniu diagnozy logopedycznej, logopeda będzie mógł założyć kartotekę każdych następnych zajęć, zapisując w niej nagrania pacjenta, uwagi i wskazania do dalszej terapii. W każdej chwili logopeda będzie mógł otworzyć taką "kartotekę" wybranych zajęć lub diagnozy logopedycznej i odsłuchać nagrane wtedy wyrazy. Jest to, więc niezwykle przydatna w pracy logopedy "dokumentacja" diagnostyczno-terapeutyczna.
W Aplikacji logopedy znajdują się również gotowe do wydruku szablony skierowań do różnych specjalistów, szablon opinii logopedycznej, diagnozy logopedycznej i zaleceń do pracy w domu.
WSPÓŁPRACA
Zapraszam do współpracy zarówno placówki (przedszkola, szkoły, poradnie) jaki i osoby prywatne. Dojeżdżam do pacjenta na terenie Bielska-Białej oraz sąsiednich miejscowości. Wspólnie możemy sprawnie przeprowadzać zarówno diagnozę jak i terapię mowy w warunkach domowych, a przedszkola, szkoły, poradnie zyskają nowoczesny program, który uczy przez zabawę. Moje doświadczenia z terapeutycznych zajęć przenoszę z krakowskiej szkoły prof. J. Cieszyńskiej na grunt logopedii w Bielsku-Białej. Mam nadzieję,że moje wskazówki jak uporać się z wadami wymowy i mało sprawną komunikacją językową przydadzą się Wam i Waszym pociechom.
CO TO JEST LOGOPEDIA?
Logopedia – nauka o kształtowaniu właściwej mowy w okresie jej rozwoju i jej doskonaleniu w późniejszym okresie (logopedia ogólna), a także o usuwaniu różnego rodzaju wad i zaburzeń mowy (logopedia specjalna).
Najistotniejsze zadania logopedii
kształtowanie prawidłowej mowy w przedszkolu i w szkole, czyli dbanie o jej prawidłowy i jak najlepszy rozwój pod względem fonetycznym, gramatycznym i leksykalnym,
doskonalenie mowy już ukształtowanej,
usuwanie wad mowy,
nauczanie mowy (mówienia i rozumienia) w wypadku jej braku lub utraty,
usuwanie zaburzeń głosu,
usuwanie trudności w czytaniu i pisaniu.
Logopedia-specjalności
W logopedii wyróżnia się następujące specjalności:
logopedia teoretyczna – jej zadaniem jest integrowanie i wskazywanie możliwości wykorzystania w praktyce wyników badań, a także wprowadzanie metod i narzędzi służących diagnozowaniu wszelkich zaburzeń mowy oraz opracowywanie programów oddziaływań profilaktycznych i terapeutycznych
logopedia stosowana (praktyczna) – jej zadaniem jest rozwijanie kompetencji językowej i komunikacyjnej oraz zapobieganie nieprawidłowościom przebiegu tego procesu dzieli sie ona na:
logopedię ogólną, której zadaniem jest kształtowanie prawidłowej mowy i doskonalenie wymowy już ukształtowanej,
logopedię specjalną, do której zadań należą usuwanie wad wymowy, nauczanie mowy (mówienia i rozumienia) w przypadku jej braku lub utraty, usuwanie zaburzeń głosu, usuwanie trudności w nauce czytania i pisania.
Niektórzy autorzy wyróżniają w logopedii ogólnej następujące specjalności:
logopedię wychowawczą, mającą na celu zapobieganie patologii mowy i głosu,
logopedię artystyczną, interesującą się ekspresja słowną: potoczną, publicystyczną i artystyczną,
zaś w logopedii specjalnej:
logopedię korekcyjną, zajmującą się usuwaniem zaburzeń mowy i głosu oraz trudnościami w nauce czytania i pisania, a także nauczaniem mowy dzieci z upośledzeniem umysłowym lub uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego,
surdologopedię, zajmującą się kształtowaniem i rozwojem mowy osób wykazujących zaburzenia słuchu oraz postępowaniem z tymi osobami.
Pamiętaj, że w ocenie rozwoju mowy dziecka bierze się pod uwagę zarówno mówienie, jak i rozumienie.
Poniżej przedstawiam cztery etapy rozwoju mowy dziecka poprzedzone etapem “0” (zerowym), czyli przygotowawczym. Obejmuje on okres od 3 do 9 miesiąca życia płodowego, kiedy ostatecznie wykształcają się narządy mowy i rozpoczyna się ich funkcjonowanie. Przy czym ważne są nie tylko narządy obwodowe (np. język, wargi, podniebienie i in.) ale także struktury ośrodkowe (mózgu) uczestniczące poprzez odpowiednie procesy nerwowe w funkcjonowaniu narządów obwodowych.
Etap I - okres melodii - obejmuje 0-1 r. ż. dziecka. Początkowo dziecko komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku. Krzyk ten jest też ćwiczeniem narządu oddechowego wdech-krótki, wydech-długi, powolny. W 2-3 miesiącu życia niemowlę zaczyna wydawać różne dźwięki (głużenie albo gruchanie), towarzyszące nieskoordynowanym ruchom kończyn i całego ciała. Głużenie to jeszcze nie mowa ale nieświadome ćwiczenie narządów artykulacyjnych. W głużeniu wyróżnia się samogłoski, spółgłoski, grupy samogłoskowe i spółgłoskowe. Głużą wszystkie dzieci(także głuche). W drugiej połowie pierwszego roku życia obserwujemy u dziecka gaworzenie. Mamy tu do czynienia z zamierzonym powstawaniem dźwięków. Dzięki nabywaniu takich cech jak spostrzegawczość, umiejętność skupienia uwagi, dziecko naśladuje teraz dźwięki, które wydawało przypadkowo (powtarza je) oraz dźwięki, które zasłyszało w otoczeniu. Naśladownictwo to, początkowo odruchowe, staje się wnet objawem aktów uwagi i woli. Gaworzenie jest też treningiem słuchu. Gaworząc i gruchając dziecko “montuje” sobie w ośrodkowym układzie nerwowym bardzo złożoną sieć powiązań. Stopniowo w mózgu zaczynają się też wytwarzać skojarzeniem między obrazem wzrokowym przedmiotu a jego dźwiękowym odpowiednikiem. Dziecko zaczyna wtedy rozumieć mowę i wymawiać nazwy przedmiotów w określonym znaczeniu. Bez tych skojarzeń nazwy byłyby dźwiękami bez treści: przedmioty, czynności nie miałyby w umyśle dziecka żadnych słownych odpowiedników. Z końcem pierwszego roku życia dziecko dużo już rozumie, spełnia proste polecenia. Pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, tata, baba. Rozwój mowy w tym okresie postępuje równolegle z rozwojem fizycznym: fazie głużenia odpowiada umiejętność unoszenia głowy; gaworzeniu-umiejętność siadania; pierwszym wyrazom-pozycja pionowa - stawanie.
Etap II - okres wyrazu - obejmuje 1-2 r. ż. dziecka. Dziecko używa już właściwie wszystkich samogłosek, prócz nosowych. Ze spółgłosek wymawia p, b, m, t, d, n, k, ś, czasem ć. Pozostałe spółgłoski zastępuje innymi, o zbliżonym miejscu artykulacji. Upraszcza grupy spółgłoskowe. Charakterystyczne jest wymawianie tylko pierwszej sylaby albo końcówki.
Etap III - okres zdania - obejmuje 2-3 r. ż. W tym czasie mowa ulega dalszemu doskonaleniu. Dziecko powinno już wypowiadać głoski:
wargowe: p, b, m oraz zmiękczone p`, b`, m`
wargowo-zębowe: f, v, f ` ,v`
środkowojęzykowe: ś, ź, ć, ʒ , ń, k, g
tylnojęzykowe: k, g, x
przedniojęzykowo-zębowe: t, d ,n
przedniojęzykowo-dziąsłowe: l
Pod koniec tego okresu mogą się już pojawiać głoski s, z, c a nawet š,ž [ż, rz],č, ǯ. Wymienione głoski są pełnowartościowe, a czasem – zwłaszcza w trudniejszych zestawieniach - bywają zastępowane innymi, łatwiejszymi głoskami, wskutek małej sprawności narządów artykulacyjnych. Dziecko już wie, jak dana głoska powinna brzmieć, ale jeszcze nie umie jej wypowiedzieć. W wypowiedziach dziecka zauważa się poszczególne kategorie gramatyczne, szybko wzbogaca się słownictwo, stabilizuje się system fonologiczny. Wypowiedzi dziecka zaczynają być budowane zgodnie z uzusem językowym.
Etap IV - okres swoistej mowy dziecięcej - obejmuje 3-7 r. ż. Dziecko zaczyna odróżniać dźwięki s, z ,c, ʒ od ich miękkich odpowiedników. Pod koniec czwartego roku życia pojawia się głoska r. Wcześniej dziecko pomijało lub zastępowało inną. Około 4-5 roku życia pojawiają się głoski š, ž, č, ǯ choć mogą być jeszcze wymawiane jako s, z, c, ʒ . W tym okresie obserwuje się jeszcze nieprawidłowości fonetyczne (mają one jednak do 5 r. ż. charakter rozwojowy). W pewnych jednak wypadkach wymowa może mieć już cechy patologiczne). Występują także nieprawidłowości gramatyczne, leksykalno-słowotwórcze, składniowe. Około 7 r. ż. dziecko już powinno osiągać tzw. dojrzałość szkolną, co w aspekcie logopedycznym oznacza: poprawna artykulację, zgodność wypowiedzi z regułami gramatycznymi, bogactwo słownictwa czynnego i biernego, sprawność składniową, poprawność akcentu i intonacji. Nie bez znaczenia jest tez ogólna chęć i gotowość dziecka do wypowiedzi słownych, pozbawiona lęku przed mówieniem, niechęci i opieszałości.
Zaburzenia mowy- krótka charakterystyka
DYSLALIA
Największą grupę zaburzeń mowy tworzą wady artykulacyjne określane mianem dyslalii .Dyslalia to nieprawidłowość w wymawianiu jednej głoski, wielu głosek, a nawet wszystkich lub niemal wszystkich głosek od razu (bełkot). W tym ostatnim przypadku zachowane są rytm i melodia, sama mowa jest jednak zatarta, mało zrozumiała lub zupełnie niezrozumiała. W obrębie dyslalii wyróżniamy wszelkiego rodzaju seplenienia, rerania, nieprawidłową wymowę głosek k, g, bezdźwięczność i inne odchylenia od normalnej artykulacji.
SEPLENIENIE
Seplenienie to nieprawidłowa wymowa głosek s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, ź. Najczęściej spotykamy nieprawidłową realizację głosek: sz, ż, cz, dż, które są wymawiane jak ś, ź, ć, dź lub s, z, c, dz. Głoski s, z, c, dz mogą być zmiękczone lub wymawiane jak sz, ż, cz, dż. Seplenienie powstaje najczęściej w okresie kształtowania się mowy. Wśród przyczyn, które mogą powodować seplenienie, wymienia się: nieprawidłową budowę anatomiczną narządów mowy, zaburzony słuch, naśladownictwo, nieprawidłowy zgryz, wymianę uzębienia mlecznego na stałe oraz niesprawność języka i warg, a także niektóre choroby górnych dróg oddechowych.
RERANIE
Reranie to nieprawidłowa wymowa głoski r. Głoska ta może być wymawiana jako l, j, r l, jako r języczkowe lub opuszczana. Generalną przyczyną rotacyzmu jest niedostateczna sprawność ruchowa języka, nieprawidłowa budowa narządów artykulacyjnych, głównie języka, anomalie podniebienia twardego, anomalie zgryzowe, naśladownictwo, niedostateczne słuchowe różnicowanie dźwięków. Do zaburzeń artykulacji, które polegają na nieprawidłowej pracy języka, trzeba też zaliczyć nieprawidłową wymowę głosek k, g. Głoski te wymawiane są jak t, d. Mogą też być opuszczane w wyrazach albo wymawiane ze zwarciem krtaniowym, co przypomina chrząknięcie.
BEZDŹWIĘCZNOŚĆ
Bezdźwięczność polega na wymawianiu głosek dźwięcznych bezdźwięcznie, czyli bez drgań wiązadeł głosowych. Przyczyną bezdźwięczności jest zwykle zaburzenie słuchu fonematycznego.
NOSOWANIE
Nosowanie zachodzi wówczas, gdy głoski nosowe są wymawiane jak głoski ustne lub odwrotnie - gdy głoski ustne łączą się z rezonansem nosowym. W pierwszym przypadku mówimy o nosowaniu zamkniętym, którego przyczyną jest niedrożność jamy nosowo-gardłowej. W drugim o nosowaniu otwartym, które jest zwykle spowodowane rozszczepem podniebienia. Przyczyną może być również krótkie podniebienie lub nieprawidłowa praca zwierającego pierścienia gardłowego.
JĄKANIE
Osobną grupę zaburzeń mowy stanowi jąkanie. Jest to wada objawiająca się zaburzeniem płynności mowy, na skutek występowania mimowolnych skurczów narządów mownych. Skurcze mogą obejmować wszystkie mięśnie aparatu mownego, tzw. artykulacyjne, oddechowe i fonacyjne, lub mogą występować silniej w jednej z wymienionych grup mięśniowych. Do wymienionych najczęściej przyczyn należy: dziedziczne skłonności do jąkania w formie niepełnowartościowego systemu nerwowego, przyuczanie dzieci leworęcznych poniżej 7 roku życia (tzn. z nieukończonym rozwojem mowy) do posługiwania się ręką prawą, ogólna niesprawność motoryczna, niedostateczna czynność jąder podkorowych, chwiejność układu wegetatywnego itp.
Reedukacja mowy jąkających się należy do najtrudniejszych problemów logopedycznych.
OD SYLABKI DO SŁOWA
Zachęcam do ćwiczeń metodą OD SYLABKI DO SŁOWA, która jest podstawą do wczesnej nauki czytania. Opartą na najnowszych badaniach neuropsychologicznych i na wieloletnich doświadczeniach terapeutycznych i logopedycznych. Jest skutecznym sposobem nabywania umiejętności czytania ze zrozumieniem. Wykorzystuje wiedzę o sekwencyjnych zdolnościach lewej półkuli mózgowej przy równoczesnym korzystaniu z symultanicznych sposobów przetwarzania bodźców językowych półkuli prawej.
W celu szybszego przyswojenia materiału i zachęcenia dziecka do współpracy proponuję naukę wraz z serią kolorowych książeczek. Przeznaczone są one do wczesnej nauki czytania dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, także z wadami wymowy i/lub nie zakończonym rozwojem mowy oraz zagrożonych dysleksją.
Zajęcia zawsze rozpoczynają się od ćwiczeń łatwych, z których wykonaniem dziecko nie będzie miało trudności. Nauka czytania przebiega na pięciu etapach
I etap - od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej
Pierwszym krokiem w terapii jest wprowadzenie samogłosek w kolejności: A, U, I, O, E, Y. Towarzyszą im odręcznie wykonywane rysunki na oczach dziecka, będące ilustracją obrazu artykułowanej samogłoski tak, by dziecko wiązało obraz warg z ich rysunkiem, literą i wydawanym przez siebie dźwiękiem. Można także stosować gesty artykulacyjne przypominające o właściwym ułożeniu narządów mowy (np. A - to gest pociągania bródki w dół, U - usta układają się jak do ryjka i przykłada się pięść do nich, I - to pokazanie palcem wskazującym rozciągniętych ust). Etap uczenia odbywa się według rytualnej strategii: powtarzania, wskazywania wypowiedzianej głoski a wreszcie samodzielnego nazywania. Rytuał dotyczy także ćwiczeń czytania z wykorzystaniem naprzemienności ról dziecka i terapeuty, o czym wcześniej nadmieniłam. Warunkiem przejścia do następnego etapu jest dokładne utrwalenie etapu poprzedniego.
Po opanowaniu umiejętności odczytywania samogłosek wprowadza się czytanie sylab otwartych zbudowanych na prymarnych opozycjach fonologicznych. Dziecko nie poznaje spółgłosek w izolacji, a jedynie w sylabach. Jako pierwszy dziecku zostaje przedstawiony zapis sylaby otwartej dla spółgłoski P (PA PO PU(Ó) PE PI PY). Sylaby są zapisywane na paskach papieru, rozcinane i odczytywane w różnej kolejności tak, by zapobiec zapamiętywaniu przez dziecko kolejności sylab w układach. Dalej dziecko ćwiczy czytanie sylab otwartych dla spółgłosek: M (MA MO MU(Ó) ME MI MY), T (TA TO TU(Ó) TE TY) oraz L (LA LO LU(Ó) LE LI). Warto dodać, że od razu zostaje zapoznane z zapisem samogłoski: u - ó (na jednym kartoniku po stronie awersu i rewersu, zasada ta będzie obowiązywać również dla rz - ż oraz ch - h).
II etap - od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów.
Na tym etapie dziecko uczy się odczytywać wyrazy zbudowane z samogłoski i sylaby otwartej (np. AKA OKO UKU itd.) a także z dwóch sylab otwartych (np. SALA MAKI TAMA). Mogą to także być pseudowyrazy typu SEMU, LATI itp. Prócz tego ćwiczy czytanie nowych sylab dla spółgłosek: S (SA SO SU(Ó) SE SY) oraz K ( KA KO KU(Ó) KE KI). Potem można przejść do czytania wyrazów zbudowanych z trzech i nawet czterech sylab otwartych.
III etap - czytanie sylab zamkniętych.
Zgodnie z założeniami metody w opozycji sylaby otwartej stoi sylaba zamknięta. Dziecko najpierw zapoznaje się ze schematem budowy sylaby zamkniętej dla utrwalonych już wcześniej spółgłosek. Potem ćwiczy dowolne układy pomieszanych ze sobą sylab otwartych i zamkniętych (np. PA OL MU EK itp.)
IV etap - czytanie nowych sylab otwartych i zamkniętych.
Kolejne litery są wprowadzane wtedy, gdy stopień opanowania czytania poprzednich jest utrwalony. Autorka proponuje taką kolejność nowych, przedstawianych dziecku liter: B W Z G CH(H) N F D J Ż(RZ) C SZ Ł CZ DZ R DŻ. Dwuznaki są zaznaczane w kółeczku ołówkiem tak, by dziecko traktowało je jako jedną literę. Na tym etapie zaznajamia się dziecko z zapisem sylab obudowanych spółgłoską: LIK BOK NOS, a dopiero potem wprowadza się spółgłoski miękkie w zestawach: NIA NIO NIU NIE NI - AŃ OŃ UŃ EŃ IŃ YŃ - ANIA ONIO UNIU ENIE INI YNI. Podobnie wygląda zapis sylab dla spółgłoski: Ś Ć Ź DŹ. Dzięki takiemu zapisowi dziecko zapoznaje się ze sposobem oznaczania w pisowni spółgłosek miękkich przed samogłoską i na końcu wyrazu. Dopiero po zakończeniu tego etapu można ćwiczyć szczególnie trudne wyrazy zawierające zbitki spółgłosek: JEST PTAKI DROGA.
V etap - samodzielne czytanie tekstów.
Od samego początku pracy idea konstruowania tekstów dopasowanych poziomem i odpowiednim ładunkiem emocjonalnym dla dziecka przyświeca tej metodzie. Nawet gdy jest to początkowy etap odczytywania samogłosek powinno się, zdaniem autorki metody, tworzyć książeczki dla każdego dziecka indywidualnie. Chodzi o to, by zachęcić je do czytania, przezwyciężyć jego opory związane z dekodowaniem tekstu ciągłego, pokazać, że potrafi czytać tak jak inni, rozbudzić zainteresowania światem czytelniczym.
Pracujemy według zasady:
powtarzanie,
rozumienie (rozpoznawanie),
nazywanie (odczytywanie).
Dziecko powtarza poszczególne samogłoski, sylaby i wyrazy, następnie logopeda/rodzic sprawdza, czy dziecko rozumie (rozpoznaje) wskazaną sylabę. Ostatnim krokiem jest nazywanie (czytanie) sylab.
Ten sam materiał powtarzamy wielokrotnie, aż do dobrego opanowania (z obserwacji klinicznych wynika, iż najdłużej trwa przyswojenie pierwszego etapu czytania. Kolejne etapy są szybciej przyswajane).
Właściciel serwisu nie odpowiada za prawidłowość danych teleadresowych, treści ofert zamieszczonych
w bazie firm i usług, ogłoszeniach oraz wiadomości wysyłane poprzez formularz kontaktowy.